ეკლესიაში სანთელი მართლმადიდებლობის წმინდა საკუთრებაა. ტაძარში სანთლის დანთება არა მხოლოდ ტრადიციების ვალი, არამედ ჩვენი სულიერი კავშირის სიმბოლოა ეკლესიასთან და უფალთან. ვინაიდან ჩვენ სანთლებს ვყიდულობთ, ეს ერთგვარი ნებაყოფლობითი მსხვერპლია ღმერთისა და ტაძრისთვის. ეს ჩვენი რწმენის, ეკლესიურ ცხოვრებაში მონაწილეობის შესახებ მცირე მტკიცებაა.
თუმცა, ბევრი მრევლი (და არა მხოლოდ) ჩივის, რომ ეკლესიაში სანთლები უფასო არ არის. ამბობენ, რომ სახარებაში წერია, ტაძარში ვაჭრობა აკრძალულია, სანთლებით და სხვა ატრიბუტიკით ვაჭრობით კი მხოლოდ არაკეთილსინდისიერი მღვდლები იღებენ სარგებელს. რამდენად ახლოსაა ეს სიმართლესთან და რატომ არ შეიძლება ტაძარში სანთლები უფასო იყოს? ჩვენი რედაქცია უპასუხებს ამ კითხვებს.
სანთლები ტაძარში
ტაძარში მისვლა, ლოცვა, სანთლის დანთება ჯანმრთელობისთვის – ეს ყველაფერი ნაცნობი რამაა მორწმუნე ადამიანისთვის. ერთგული მრევლი და განსაკუთრებით ისინი, ვინც საეკლესიო ცხოვრებაში მონაწილეობენ, არ სვამენ კითხვებს სანთლების ფასის შესახებ. საქმე იმაშია, რომ მათ მშვენივრად იციან, როგორ არის ყველაფერი მოწყობილი და რატომ არის დამონტაჟებული ეს მოკრძალებული დაფა. თუმცა, სხვებს ხშირად უჩნდებათ ასეთი კითხვები.
ყველაზე ხშირად კითხვები ასე ჟღერს: “რატომ იყიდება ეკლესიაში სანთლები, ხატები და სხვა რაღაცები? ბიბლიაში ხომ წერია, რომ უფალი კრძალავს ტაძარში ნებისმიერ ვაჭრობას.”
მართლაც, სახარებაში ასეა ნათქვამი. თითქოს ყველაფერი აშკარაა, მაგრამ ცოტათი უნდა ჩავუღრმავდეთ ძველი აღთქმის ეკლესიის სტრუქტურას. მაშინ ტაძარში იყო ეზო, სადაც სამსხვერპლო იდგა, სადაც მსხვერპლშეწირვა სრულდებოდა.
ახლომახლო იყვნენ მოვაჭრეები, რომლებიც ყიდდნენ ფრინველებსა და სხვა ცხოველებს სისხლიანი მიზნებისთვის. და ეს ყველაფერი ეკლესიის ნაწილი იყო. ბაზრის ხმაური, ჩოჩქოლი და ყვირილი ხელს უშლიდა მლოცველებს, სწორედ ამან აღაშფოთა იესო, რომელმაც ამ ბაზრის დარბევა გადაწყვიტა. ახლანდელი სანთლების ყუთი კი ნამდვილად ვერ შეედრება იმ ბაზრობას, სადაც ცხოველებს ყიდდნენ.
ტაძრებში სანთლების გაყიდვა ხელს არ უშლის ღვთისმსახურებას. თანაც, ხშირად ისინი ნარტექსში ან ქუჩაში, ცალკე ოთახში. ანუ, ამაში დიდი განსხვავება არსებობს. არ შეიძლება ეს ყველაფერი საერთოდ რომ არ ხდებოდეს?
ეს უფრო დეტალურად ახსნა მღვდელმა დიონისე სვეჩნიკოვმა. მან თქვა, რომ სანთლების ყუთები მოსახერხებელია, პირველ რიგში, მრევლისთვის. საქმე იმაშია, რომ თუ ყველა ტაძარში ერთდროულად გაქრება სანთლის ყველა ყუთი, ეს ბევრ უსიამოვნებას მოგვიტანს. სანთლების შეძენას ვერსად შეძლებთ, მოგიწევთ თან წამოიღოთ ისინი. მაგრამ სად შეიძლება მათი მოპოვება, თუ ბაზრებზე ის მიუწვდომელია?
იგივე შეიძლება ითქვას ხატებზეც, თუ ისინი ტაძრებში არ იქნება, მაშინ ეკლესიის წარმოება შეჩერდება.დავრჩებით ხატების, ჯვრების გარეშეც, რომლებიც საეკლესიო კანონების მიხედვით არის დამზადებული. ამ სიის გაგრძელება უსასრულოდ შეიძლება, მაგრამ აზრი, ვფიქრობ, ნათელია. სანთლების ყუთები ეკლესიაში იმიტომ არის, რომ გვჭირდება ისინი.
მაგრამ ესეც არ არის საკმარისი, შემდეგ ყველას ფულის საკითხი აინტერესებს. მაშინ, რატომ არ არიგებს ეკლესია სანთლებსა და ხატებს უფასოდ? რატომ მოითხოვს ამის სანაცვლოდ გადასახადს? და აქ ვეყრებით ერთ ეკლესიასთან ახლომდებარე მითს, რომელიც ოდითგანვე არსებობს – ეკლესიაში ყველაფერი უფასო უნდა იყოს. მაგრამ როგორ შეიძლება იგი უფასო იყოს, თუ ტაძარს შენახვა სჭირდება?
ჩვენ მხოლოდ გვეჩვენება, რომ ტაძრები დამოუკიდებლად არსებობს. მაგრამ სინამდვილეში, ტაძარი სერიოზულ ინვესტიციას მოითხოვს: რემონტს, კომუნალურ გადასახადებს, სასულიერო პირებისა და ტაძრის მუშაკთა ხელფასების გადახდას, გაჭირვებულების დახმარებას. და ეს მხოლოდ ჩამონათვალის დასაწყისია. მღვდელმსახურებმაც ასევე უნდა იკვებონ და გამოკვებონ მათი ოჯახები, ისევე როგორც ყველა სხვა ადამიანმა.
რატომ არ ამბობენ ისინი უარს ხელფასებზე? სწორედ იმ მიზეზით, რომლის გამოც ჩვენ არ ვაკეთებთ ამას. ყველას აქვს ოჯახი და ვალდებულებები მათ წინაშე. ადრე ეკლესიებში იყო მეათედით დაბეგვრა, როდესაც მათი შემოსავლის მეათედს ტაძარში ტოვებდნენ. ახლა ეს არ არსებობს, სწორედ ამიტომ იღებენ საფასურს სანთლების, ხატების, წიგნების და სხვათა სანაცვლოდ.
მხოლო სანთლების ყუთებში იღებენ ფულს ტაძრის მოვლა-პატრონობისთვის, მათ სხვა გამოსავალი არ აქვთ. ეს ყოველთვის ასე იყო, უბრალოდ, წარსულში ცოტა განსხვავებულად. ფული თითქმის არ იყო, ამიტომ ადამიანებს ტაძრებში მათი ძალისხმევის ნაყოფი მიჰქონდათ: პური, სახლის ღვინო, ზეთი ლამფისთვის ან შეგროვილი ფისი. ადამიანს ტაძარში თავისი შრომის ნაყოფი მიჰქონდა, როგორც უფლის მიმართ მადლიერების ნიშანი დახმარებისთვის.
აახლაც იგივე ხდება, ჩვენ გავცემთ ჩვენი შრომის ნაყოფის ნაწილს მადლიერების ნიშნად. თუმცა, ჩვენი შრომის ნაყოფი ძირითადად ფულია. სწორედ ამიტომ, ჩვენ მას ტაძარს გადავცემთ ჩვენტვის საჭირო საგნების შესაძენად. ეს ერთგვარი მსხვერპლია.
