
საბჭოთა არქიტექტურა რთული და მრავალმნიშვნელოვანი ფენომენია. 1917-1991 წლებში მასში აისახა მთელი მსოფლიოს არქიტექტურის სხვადასხვა სტილი, როგორიცაა რაციონალიზმი, არტ დეკო, კონსტრუქტივიზმი, ამპირი და ბრუტალიზმი. რა თქმა უნდა, ტიპიური შენობები მხატვრული დახვეწილობით არ გამოირჩეოდა, მაგრამ არქიტექტურის, მისი „საინჟინრო კომპონენტების“ კუთხით ბევრი საინტერესო გადაწყვეტილება ჰქონდა. მაგალითად, იდუმალი ბეტონის კაზირიოკი, რომლის შესახებ დღეს Novate გიამბობთ.
საბჭოთა კავშირის წლებში აშენებულ ზოგიერთ შენობას ფანჯრებზე უცნაური ბეტონის კონსტრუქცია აქვს, რაც ბევრ თანამედროვე ადამიანში მსუბუქ გაკვირვებას იწვევს. ამ შემთხვევაშიც ცხადია, რომ უჩვეულო ბეტონის კაზირიოკი სილამაზისთვის არ დაუყენებიათ (ამით ტიპიური შენობები ვერ დაიკვეხნის!). საერთოდ ცდილობდნენ, რომ ნივთების უმეტესობა პრაქტიკული ყოფილიყო. აი, კაზირიოკი გააკეთეს ერთადერთი მიზნით: ოთახის ვენტილაციის გაუმჯობესება.
ამ უცნაურ საგანს ლამელარული კაზირიოკი ეწოდება. ეს სსრკ–ში გამოიგონეს თუ არა, რთული სათქმელია. ხშირად ასეთი რამ ჰქონდა შენობებს, რომლებიც ბევრი ხალხისთვის შენდებოდა. მაგალითად, საერთო საცხოვრებლები, კლინიკები და საავადმყოფოები, სასწავლო დაწესებულებების შენობები. კაზირიოკი თავისი ფორმით ზუსტად ისე მუშაობს, როგორც თვითმფრინავის ფრთაუკანები – ისინი ცხელი ჰაერის ზემოთ, ხოლო ცივი ჰაერის ქვემოთ მოძრაობას აჩქარებენ. სხვა სიტყვებით, მოძრაობას აწესრიგებს.
ითვლება, რომ შენობის თბილი ჰაერი ასეთ ფრთაუკანაზე დარტყმისას ძლიერ ჩქარდება და ცივი ჰაერის გზაზე ნაკლებად გროვდება. ასეთი კონსტრუქცია განსაკუთრებით აქტუალური იყო იმ შენობებისთვის, სადაც დღეში რამდენჯერმე რეგულარულად განიავება საჭირო იყო. შედეგად, ლამელარული კაზირიოკი განიავებას მნიშვნელოვნად აჩქარებს. კარგია იმითაც, რომ შენობაში მყოფი ხალხი ორპირ ქარში ნაკლებ დროს ატარებს.